Dat is allang niet meer vanzelfsprekend. Want ondanks de forse economische groei, blijven de lonen al jaren achter. Een steeds groter deel van onze gezamenlijke welvaart belandt bij de aandeelhouders van grote bedrijven en hun topmensen in de boardrooms. De rijkdom van vermogenden en vastgoedspeculanten groeit, maar het inkomen van werknemers blijft achter. En die trend zien we al jaren. Terwijl de bedrijfswinsten afgelopen decennia groeiden, bleven de inkomens achter.

Hoge winsten, lage lonen 

Dat wordt nu ook weer bevestigd door het onderzoek ‘hoge winsten, lage lonen’ van de FNV (Hoge winsten, lage lonen - FNV). Bij grote werkgevers in Nederland stijgen de winsten veel harder dan de lonen. Er is sprake is van scheefgroei bij 8 van de 10 grootste beursgenoteerde werkgevers in Nederland. Bij Ahold-Delhaize steeg de winst ten opzichte van 2019 bijvoorbeeld met 44%, terwijl de loonkosten met maar 31% toenamen – een verschil van 13%-punt. Bij Heineken was het verschil 23%-punt en bij KPN maar liefst 46%-punt.

Door de enorme prijsstijgingen leveren we bijna allemaal in. Maar zelfs in dit lastige jaar tikken bedrijfswinsten nieuwe records aan. Aandeelhouders worden slapend rijk, terwijl werknemers steeds vaker werkend arm zijn.

Economische scheefgroei 

Deze economische scheefgroei is oneerlijk en zorgt voor steeds meer ongelijkheid. Ondertussen komt al zes op de tien huishoudens niet of moeilijk rond. Vakbonden en werknemers staan terecht op de barricades om een eerlijke loonstijging te eisen; recent bij de gemeenteambtenaren van de reinigingsdienst en momenteel bij het streekvervoer.

Nu bedrijven zulke hoge winsten maken, is er alle ruimte en reden om de lonen extra te verhogen. Directeur van DNB Klaas Knot gaf recent aan dat de bedrijfswinsten hoog genoeg zijn voor een flinke loonsverhoging. Ook het CPB bepleit een loonsverhoging om “de historische scheefgroei recht te trekken”.

Het is hoogtijd voor een loongolf in Nederland. Naast werknemers die in actie komen, is daarvoor ook een andere politieke koers nodig. Een oproep aan het bedrijfsleven om lonen te verhogen, zoals premier Rutte tevergeefs in 2019 al deed, is niet voldoende. Van een moreel appèl kan je niet koken, laat staan stoken.

Onze plannen om scheefgroei aan te pakken 

Daarom kiezen de we voor vier maatregelen waarmee we ervoor kunnen zorgen dat de scheefgroei wordt gekeerd en iedereen gewoon kan rondkomen van werk.

1. Een verhoging van het minimumloon naar 14 euro per uur, met volledige koppeling van de AOW en uitkeringen. Dat is een salarisverhoging voor miljoenen Nederlanders, die ook doorwerkt in hogere salarisschalen.

2. De overheid geeft het goede voorbeeld, en verhoogt de lonen van werknemers in cruciale sectoren. Denk aan de kinderopvang, het streekvervoer en de zorg.

3. Bij dividenduitkeringen aan aandeelhouders krijgen werknemers verplicht een toelage. Zo delen werkenden mee in de groei.

4. De lonen aan de top mogen pas weer stijgen als de lonen van werknemers omhoog gaan. Eerst de werkvloer, dan pas de boardrooms. Werknemers krijgen een wettelijk instemmingsrecht over beloningsverschillen binnen het bedrijf.

Hoorzitting met CEO's en sociale partners 

Ook willen we tekst en uitleg van grote bedrijven die wel hoge winsten maken, maar lonen achter houden. Daarom dienen GroenLinks en de PvdA een verzoek in voor een hoorzitting met de CEO’s van Ahold Delhaize, KPN en Heineken in de Tweede Kamer.