Jesse Klaver: wint Nederland bij dit akkoord?

Ze zouden alles anders gaan doen, maar vooralsnog lijkt er heel veel hetzelfde. De grote vraag die steeds gesteld wordt, in talkshows, in de kranten, maar ook hier in de Tweede Kamer, is ‘Wie heeft er gewonnen?’.

Collega Wilders is er als de kippen bij om te zeggen: 'Mevrouw Kaag, die heeft gewonnen.'

Dat is niet omdat hij mevrouw Kaag nou zo aardig vindt of dat hij de overwinning zo gunt. Maar je kan vooral zeggen dat 'daardoor de VVD heeft verloren'. En andere partijen proberen vooral te benadrukken dat de VVD heeft gewonnen, want dan moet mevrouw Kaag wel hebben verloren.

Maar de vraag zou niet moeten zijn: wie of welke partij heeft er gewonnen. De vraag moet zijn: wint Nederland?

Winnen de toeslagenouders, winnen de mensen die werken in de zorg, wint het klimaat, de biodiversiteit? Winnen de onmisbaren, de mensen die werken in de schoonmaak en bij de vuilophaaldiensten? De politiek is te veel met zichzelf bezig, en daar lijkt dit regeerakkoord ook weer te veel op. Ja, er staan mooie woorden in, maar fundamentele verandering blijft uit. Het leest te veel als voor ieder wat wils.

Nederland wint in mijn ogen niet.

Kinderopvang? Ja, mooie woorden. Op termijn moet het ook gratis worden. Maar de stap wordt gemist om er een publieke voorziening van te maken. Dat het niet is om kinderen op te vangen omdat ouders werken, maar omdat we kinderen iets willen leren.

En het minimumloon: ja, er worden stappen gezet. Dat zie ik. Heel goed. Maar tegelijkertijd zie ik dat miljonairs in box 2 nog meer ruimte wordt geboden.

En stikstof, als jullie een nieuwe coalitie waren geweest, had ik gezegd: chapeau. Echt knap. Een groot bedrag, nu verder uitwerken. Jullie hebben al twee jaar ruzie over de uitwerking. En ik zie niks nieuws staan als het gaat over de aanpak van die stikstof. Zijn we bereid om echt boeren verplicht uit te kopen als het niet anders gaat? Op die vraag wordt geen antwoord gegeven.

En dan de zorg, in deze pandemie. Jullie smijten met geld, behalve bij de zorg. Daar wordt 5 miljard bezuinigd.Is het dan allemaal kommer en kwel?

Nee, echt niet. Er staan ook hele mooie zaken in, waarvoor mijn complimenten.Maar ik merk dat ik gewoon een gevoel van teleurstelling heb. Waar komt dat nou vandaan? Wat is dat? Ik merk dat ik er gewoon meer van had verwacht.

Wat er voor mij ontbreekt is visie.

Ik weet nu wel wat jullie willen gaan doen, maar ik mis de verbinding tussen beleidsterreinen.

Ik mis creativiteit, verbeeldingskracht. Waarom worden deze keuzes gemaakt en waar brengen ze Nederland naartoe?

En ik heb nu het gevoel overschreeuwd te worden door ambities. Stukgegooid te worden met zakken geld.

Maar ik weet wel wat jullie willen gaan doen, maar ik heb geen idee waar jullie heen willen. Het is geen nieuw leiderschap, het is trouwens ook geen oud leiderschap. Het is voortzetting van de status quo. En dan hoor ik prachtige woorden. 'We willen zo graag...' 'Ik neem de hand aan van mevrouw Ouwehand', hoor ik Wopke Hoekstra zeggen. 'We willen echt praten.' 'Ja, misschien komen we niet tot elkaar.' Jongens, praten doen we al jaren, maar gaan we het ook echt anders doen? En zo moeten jullie ook mijn voorstel zien: als ik zeg, stop nou eens met 5 miljard inboeken en dan pas met ons gaan praten.

Dat is een mes op de keel zetten van de zorg en van de oppositie.

Want als een financieel kader eenmaal rond is, kan er niet meer van afgeweken worden.

Ja, dan mogen we praten over de invulling van die 5 miljard. Maar we moeten niet beginnen bij de kwantiteit, maar bij de kwaliteit.

Het gesprek met elkaar voeren, over hoe we de zorg beter maken en daar waar we kunnen bezuinigen.En daarom is het exemplarisch voor als de coalitie zou besluiten dat niet te doen, dat niet te schrappen. Het is gewoon doorgaan op de oude weg en dat is echt zonde.