Eickhout: “Sinds 2020, toen de Europese meerjarenbegroting werd opgesteld, is de wereld grondig veranderd. De Europese Commissie trekt weliswaar extra geld uit voor steun aan Oekraïne, maar geeft geen antwoord op de vraag hoe we het gapende investeringsgat voor de groene transitie dichten en hoe we voorkomen dat Europa irrelevant wordt als wereldspeler. Het dogma van ‘geen cent extra naar Brussel’ is een gevaar voor onze vrijheid en welvaart.”
Het gebrek aan ambitie bij de Europese Commissie voor extra Europese uitgaven komt vooral doordat veel lidstaten, Nederland voorop, zich bij voorbaat al tegen een verhoging van de begroting uitspraken. Europese Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen komt nauwelijks tegemoet aan haar belofte van een Europees Soevereiniteitsfonds. Er wordt weliswaar een fonds voorgesteld voor strategische technologieën, maar daarvoor wordt slechts 10 miljard gereserveerd. “Dit is geen serieuze poging om een antwoord te bieden op de Amerikaanse Inflation Reduction Act die 369 miljard dollar uittrekt voor groene investeringen en subsidies”, aldus Eickhout.
De Europese Commissie deed ook voorstellen om hogere uitgaven, onder andere door hogere rentelasten en inflatie, te kunnen bekostigen met nieuwe inkomsten: zogenaamde eigen middelen. De Commissie stelt voor om nieuwe inkomsten op te halen bij lidstaten op basis van hoeveel geld ze uit bedrijfsinkomens halen, maar laat landen vrij om te bepalen waar ze deze bijdrage aan de EU-begroting van betalen. GroenLinks wil dat de Europese Commissie haast maakt met voorstellen om de rekening van de EU-begroting direct neer te leggen bij bedrijfswinsten en een belasting op financiële transacties, zoals het Europees Parlement en nationale regeringen in 2020 afspraken. Door grote weerstand bij lidstaten wordt er geen snel akkoord verwacht over nieuwe eigen middelen.
Eickhout: “Het gebrek aan bereidheid bij veel nationale regeringen om haast te maken met een inkomstenagenda voor de EU-begroting, maakt dat de rekening voor hogere EU-begroting via nationale afdrachten deels terecht komt bij huishoudens in plaats van bij vervuiling en kapitaal.